Ομιλία Γ. Κουμουτσάκου στην Πάτρα, στο 3ο Διεθνές Συνέδριο με θέμα: «ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΕΣ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΥΤΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ» που διοργανώθηκε από την εφημερίδα Πελοπόννησος
Μια αξιοσημείωτης σημασίας γεωπολιτική μεταβολή συντελείται σταδιακά στη χώρα μας. Η Ελλάδα, παραμένοντας σταθερά αγκυροβολημένη πολιτικά και οικονομικά στην Ευρώπη και πιστή στις ευρω-ατλαντικές της συμμαχίες, εξελίσσεται ταυτόχρονα από χώρα της ευρωπαϊκής περιφέρειας σε χώρα-πύλη του διεθνούς εμπορίου. Είναι μια δυνατότητα που της δίνει η κομβική της θέση πάνω στη διαδρομή των όλο και αυξανόμενων εμπορευματικών ροών από την Ανατολή προς τη Δύση. Από την Ασία προς την Ευρώπη και αντίστροφα.
Οι εξελίξεις στην ευρωπαϊκή πολιτική μεταφορών είναι μια πρόκληση για τη χώρα μας που μπορεί να της δώσει μεγάλες δυνατότητες να αναδειχθεί σε διεθνή εμπορικό, ναυτιλιακό κόμβο. Για να μπορέσει, όμως, η Ελλάδα να επιτύχει το μέγιστο βαθμό ωφελημάτων, δεν αρκεί μόνον η πλεονεκτική γεωγραφική της θέση. Απαιτείται στρατηγική θεώρηση των διεθνών οικονομικών και εμπορευματικών τάσεων. Χρειάζεται μεσοπρόθεσμος και μακροπρόθεσμος σχεδιασμός, καθώς και ο ταχύτερος δυνατός εκσυγχρονισμός υποδομών και υπηρεσιών στις μεταφορές και στην εφοδιαστική αλυσίδα-“logistics”.
Είναι, συνεπώς, ευτυχής συγκυρία για την Ελλάδα ότι τίθεται σε ισχύ η νέα πολιτική της ΕΕ για τα Διευρωπαϊκά Δίκτυα Μεταφορών (ΔΕΔ-Μ), για την οποία είχα την τιμή να είμαι Εισηγητής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, που συνιστά ένα από τα πιο φιλόδοξα αναπτυξιακά προγράμματα της ΕΕ για τα επόμενα 10-15 χρόνια.
Η Ελλάδα είναι αναπόσπαστο μέρος του Κεντρικού Δικτύου των αναθεωρημένων ΔΕΔ-Μ (ανατολικός διάδρομος/ διάδρομος Ανατολικής Μεσογείου). Το στοίχημα είναι να διεκδικηθούν και να αξιοποιηθούν αποτελεσματικά οι διαθέσιμοι ευρωπαϊκοί πόροι (νέο χρηματοδοτικό εργαλείο Διευκόλυνση «Συνδέοντας την Ευρώπη» ανερχόμενο σε περίπου 26 δισ.ευρώ , συνδυαστικά με τα «ευρωπαϊκά ομόλογα έργου», καθώς και το υπό σύσταση Ευρωπαϊκό Ταμείο για τις Στρατηγικές Επενδύσεις).
Παράλληλα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει παρουσιάσει και την πρότασή της για τη νέα ευρωπαϊκή λιμενική πολιτική με στόχο την καλύτερη συνδεσιμότητα των στρατηγικής σημασίας λιμένων, μεταξύ των οποίων και ο λιμένας της Πάτρας.
Μέσα σε αυτές τις θετικές προοπτικές για ολόκληρη τη χώρα, η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας μπορεί και πρέπει να διεκδικήσει το δικό της μερίδιο στην ανάπτυξη.
Υπενθυμίζω ότι στα επιλέξιμα έργα που θα μπορούσαν να λάβουν χρηματοδότηση από τη Διευκόλυνση «Συνδέοντας την Ευρώπη» είναι ο Λιμένας της Πάτρας και το σιδηροδρομικό δίκτυο Αθήνα-Πάτρα. Στόχος (και) για τη Δυτική Ελλάδα, είναι η αναβάθμιση των λιμενικών υποδομών και των χερσαίων συνδέσεων, καθώς και η ανάπτυξη ή/και βελτίωση συνδέσεων με άλλα ευρωπαϊκά και διεθνή λιμάνια που χρησιμοποιούν τις «Λεωφόρους της Θάλασσας».
Η πρόκληση είναι μεγάλη, καθώς πολλά πρέπει ακόμη να γίνουν. Όπως επισημαίνεται στο έγγραφο εργασίας (28.05.2015) του Ευρωπαίου Συντονιστή για τον Διάδρομο Ανατολικής Μεσογείου, ελλιπής είναι η διαλειτουργικότητα στην περίπτωση του λιμένος της Πάτρας, αφενός λόγω της έλλειψης διασύνδεσης με το σιδηροδρομικό δίκτυο, και αφετέρου με όρους ανάπτυξης ηλεκτρονικού συστήματος λιμενικών υπηρεσιών, περιλαμβανομένου του συστήματος διαχείρισης ροής οχημάτων.
Χαίρομαι που στο επιχειρησιακό πρόγραμμα 2014-2019 της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας καταγράφεται η πρόκληση της καθιέρωσης της Περιφέρειας ως κόμβου συνδυασμένων μεταφορών, και εντάσσονται μέτρα για την επιδίωξη του στόχου. Συμμέτοχοι σε αυτό θα πρέπει να είναι η τοπική αυτοδιοίκηση και οι τοπικοί φορείς, σε συνεργασία με την κεντρική κυβέρνηση και τον ιδιωτικό τομέα.
Αδιαμφισβήτητος είναι ο ρόλος των συνδυασμένων μεταφορών για τις αναπτυξιακές προοπτικές της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας. Για να μπορέσει όμως η Περιφέρεια να επιτύχει το μέγιστο βαθμό ωφελημάτων, οι συνδυασμένες μεταφορές θα πρέπει να λειτουργήσουν υποβοηθητικά σε άλλες οικονομικές δραστηριότητες έξυπνης εξειδίκευσης και υψηλής προστιθέμενης αξίας (π.χ. εξαγωγή προϊόντων, όπως ποιοτικών αγροδιατροφικών προϊόντων, τουρισμός σε διασύνδεση με τον πολιτισμό, επιστημονική δραστηριότητα, έρευνα και καινοτομία).
Η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, με σημαντικό αριθμό ερευνητικών και εκπαιδευτικών υποδομών κατέχει σημαντικό ρόλο στην εκπαίδευση (νέων) επιστημόνων. Ζητούμενο είναι η ενίσχυση των υποδομών έρευνας και τεχνολογίας, η προώθηση της καινοτομίας, των Κέντρων Αριστείας, ιδίως σε τομείς και κλάδους της οικονομίας, όπου η Περιφέρεια εμφανίζει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα και υψηλή προστιθέμενη αξία. Υπογραμμίζω ιδιαίτερα την ανάγκη ενίσχυσης της συνεργασίας μεταξύ της ερευνητικής κοινότητας και του παραγωγικού τομέα για την ανάδειξη νέων επιχειρηματικών ιδεών και τη μετατροπή τους σε επιχειρηματικά εγχειρήματα. Τούτο επιβεβαιώνουν και οι πρόσφατες δημιουργικές πρωτοβουλίες, όπως η 2η Έκθεση Μεταφοράς Καινοτομίας- Patras Innovation Quest (IQ) 2015, και η εκδήλωση δικτύωσης που διοργάνωσαν ο Σύνδεσμος Βιομηχάνων Πελοποννήσου και Δυτικής Ελλάδας και το Επιμελητήριο Αχαΐας «Καινοτομία στην πράξη: Επιχειρηματική καινοτομία-Αναπτυξιακές Προοπτικές».
