Συνέντευξη του Αναπληρωτή Υπουργού Μετανάστευσης και Ασύλου, κ. Γιώργο Κουμουτσάκο στο “Πρώτο Θέμα” και τον Μ. Πολλάτο.
Η Άγκυρα δεν έχει εγκαταλείψει τη λογική εργαλειοποίησης του Μεταναστευτικού, προειδοποιεί ο κ. Γιώργος Κουμουτσάκος. Σε συνέντευξή του στο «ΘΕΜΑ» ο αναπληρωτής υπουργός Μετανάστευσης απαντά για το ενδεχόμενο ανασχηματισμού, χαρακτηρίζει τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη «αρχηγό ομάδας που νικάει» και εξηγεί ποιο είναι το θετικό πολιτικό παράδοξο του 2020. «Ετοιμαζόμαστε για έναν οριοθετημένο διάλογο» με την Τουρκία για τις θαλάσσιες ζώνες, απαντά ο κ. Κουμουτσάκος στην τοποθέτησή του για τις σχέσεις Αθηνών – Αγκύρας.
– Η περασμένη ήταν μια πολύ δύσκολη χρονιά. Ποιος θα ήταν ένας σύντομος απολογισμός για το μεταναστευτικό τη χρονιά που πέρασε;
Σε μια πράγματι πολύ δύσκολη χρονιά o απολογισμός για το μεταναστευτικό είναι θετικός, όπως και για το υπόλοιπο κυβερνητικό έργο. Εν προκειμένω, το επιβεβαιώνει η συρρίκνωση έως και 90% των μεταναστευτικών ροών και αφίξεων. Η πιο εμβληματική στιγμή ήταν η σθεναρή αντίδραση της χώρας μας στην απόπειρα της ενορχηστρωμένης από την Τουρκία παραβίασης των συνόρων μας στον Έβρο. Σήμερα όλοι, εντός και εκτός, γνωρίζουν ότι σε αυτήν τη χώρα, σύνορα σε ξηρά, και θάλασσα και υπάρχουν, και προστατεύονται. Πέραν αυτού, ήταν η χρονιά της θεαματικής αύξησης του αριθμού των αποφάσεων του ασύλου, απορριπτικών και μη. Ήταν επίσης η χρονιά της μετεγκατάστασης από την Ελλάδα στην Ευρώπη χιλιάδων ασυνόδευτων παιδιών ή παιδιών με ασθένειες και μέλη των οικογενειών τους. Ήταν η χρονιά διαμόρφωσης και υλοποίησης στρατηγικής σταθερών διεθνών συμμαχιών και προβολής ξεκάθαρων θέσεων για το Ευρωπαϊκό Σύμφωνο Μετανάστευσης, στη βάση της αρχής της αλληλεγγύης. Τέλος ήταν η χρονιά της ευρωπαϊκής και διεθνούς αναγνώρισης της Ελλάδας ως σημαντικού παράγοντα στα μεταναστευτικά ζητήματα. Μιας χώρας πρώτης γραμμής που δεν μένει παρατηρητής αλλά γίνεται συνδιαμορφωτής εξελίξεων. Η προσπάθεια συνεχίζεται.
– Η κατάσταση με τις μεταναστευτικές ροές έχει πράγματι βελτιωθεί. Αυτό σημαίνει ότι η Τουρκία έχει οριστικά αλλάξει στάση;
Τονίζω εξ αρχής ότι το μεταναστευτικό είναι ζήτημα Ευρώπης – Τουρκίας κι όχι ελληνο-τουρκικό θέμα. Σε αυτό το πλαίσιο και πριν τα γεγονότα του Μαρτίου στον Έβρο συναντήθηκα και συνομίλησα τρεις φορές, στην Άγκυρα, στην Γενεύη και στη Βιέννη, με τον Τούρκο Υπουργό Εσωτερικών και των Αναπληρωτή του. Το κλίμα ήταν καλό έως και φιλικό. Ωστόσο, η ουσιαστική συζήτηση ήτανε πάντα δύσκολη. Κάποιες στιγμές ακόμα και δυσάρεστη. Βοήθησαν, όμως, οι συναντήσεις αυτές να καταλάβει η κάθε πλευρά πως σκέφτεται η άλλη. Σας λέω, λοιπόν, ότι εκείνες οι συζητήσεις με είχαν πείσει ότι η Τουρκία βλέπει στο Μεταναστευτικό, δηλαδή στα 4 εκατομμύρια μεταναστών και προσφύγων που ζουν στο έδαφός της, έναν εν δυνάμει ισχυρότατο μοχλό εκβιαστικής πίεσης προς την Ευρώπη, μέσω Ελλάδας. Τα γεγονότα στον Έβρο το επιβεβαίωσαν. Στον Έβρο η Τουρκία απέτυχε. Δεν πιστεύω όμως ότι εκείνη η αποτυχία της έχει οδηγήσει την Άγκυρα στο να εγκαταλείψει οριστικά την απαράδεκτη λογική δυνητικής εργαλειοποίησης του Μεταναστευτικού. Γι’ αυτό η επαγρύπνηση της Ελλάδας και της Ευρώπης πρέπει να είναι διαρκής.
– Πώς εξηγείτε την απόφαση της Γερμανίας να εκταμιευτούν ακόμη 6 δισ. ευρώ προς την Τουρκία για το Μεταναστευτικό; Συνάδει με την επιδιωκόμενη πολιτική περιορισμού της τουρκικής επιθετικότητας; Μήπως το Βερολίνο ακολουθεί γερμανική ατζέντα υπέρ της Άγκυρας;
Η Ελλάδα δεν είναι επί της αρχής αντίθετη στη παροχή οικονομικής βοήθειας προς την Τουρκία για την διαχείριση του Μεταναστευτικού. Υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις και όχι ως λευκή άμεσα εξαργυρώσιμη επιταγή. Αυτή η χρηματοδότηση πρέπει να στηρίζεται σε κριτήρια και όρους στενά συνδεδεμένους με:
α. Την ανακοπή των μεταναστευτικών ροών προς Ελλάδα, Κύπρο και δια αυτών προς την Ευρώπη.
β. Την εκρίζωση των δικτύων των διακινητών.
γ. Την ουσιαστική και αποτελεσματική συνεργασία των αρμόδιων τουρκικών υπηρεσιών όπως Λιμενικό Σώμα, Αστυνομία, Στρατοχωροφυλακή με τις αντίστοιχες ευρωπαϊκές και ελληνικές για την αντιμετώπιση του φαινομένου.
– Τι προβλέπετε στα ελληνοτουρκικά; Πώς θα μπορέσει η Ελλάδα να φρενάρει την βουλιμική διάθεση του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν;
Η Ελλάδα έχει ήδη λειτουργήσει επιτυχώς αποτρεπτικά. Ο συνδυασμός διπλωματικής και στρατιωτικής αποτροπής που εφαρμόσαμε δεν άφησε περιθώρια στην Τουρκία να δημιουργήσει τετελεσμένα. Η συστηματική παρανομία δεν παράγει δίκαιο. Ένα πυκνό δίκτυο περιφερειακών συμμαχιών συμπληρωματικά με τη συμμετοχή και έντονη δραστηριότητά μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και το ΝΑΤΟ, η αποφασιστικότητα των Ενόπλων Δυνάμεων, η αναβάθμιση της αμυντικής μας θωράκισης είναι σοβαρές κινήσεις ανάσχεσης της νεοοθωμανικής πολιτικής προβολής ισχύος στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Μαζί με τις αμερικανικές και ευρωπαϊκές αντιδράσεις καθώς και τις περιφερειακές μας συνεργασίες πετύχαμε την ανάσχεση. Τώρα, επιδιώκουμε μια στέρεη ύφεση με λόγια και πράξεις. Ετοιμαζόμαστε για έναν οριοθετημένο διάλογο βασισμένο στο Διεθνές Δίκαιο. Που θα αφορά στην οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών όπως η υφαλοκρηπίδα. Όχι όμως στην άμυνα και στην εδαφική κυριαρχία επί των νησιών μας.
– Έχει νόημα η επανέναρξη των διερευνητικών επαφών με την Τουρκία; Τι είδους διάλογος μπορεί να γίνει όταν ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου παροτρύνει την Ελλάδα να ζητήσει την βοήθεια της Τουρκίας για να διευθετηθούν με «δίκαιο» τρόπο οι διαφορές;
Όπως και στις ανθρώπινες σχέσεις, έτσι και στις διεθνείς ο διάλογος είναι απαραίτητος και η σοφότερη επιλογή για την επίλυση των διαφορών. Η Ελλάδα είναι χώρα διαλόγου. Είναι ταυτόχρονα χώρα τη εθνικής περηφάνιας. Υπάρχουν προϋποθέσεις, λοιπόν. Διάλογος δεν γίνεται με ταυτόχρονες προκλήσεις, απειλές και προσβολές. Επιπλέον χρειάζεται οριοθετημένο πλαίσιο και σαφείς παράμετροι. Θα ανταποκριθεί η Τουρκία; Εάν ανταποκριθεί με βάση τις προϋποθέσεις, η επανεκκίνηση των διερευνητικών επαφών θα πρέπει να είναι το επόμενο βήμα.
– Το εμβόλιο για τον κορωνοϊό έχει έρθει, αλλά η ανησυχία των πολιτών για τον COVID μεγαλώνει. Ποιο πρέπει να είναι το «πολιτικό και οικονομικό εμβόλιο» για την αντιμετώπιση της πανδημίας;
Το «πολιτικό εμβόλιο» για την αντιμετώπιση της πανδημίας και των συνεπειών της είναι ο σωστός προγραμματισμός, η αποτελεσματική διαχείριση πόρων, η σκληρή δουλειά υπέρ του πολίτη. Αυτή είναι η καλύτερη απάντηση στο λαϊκισμό και τη συνεχή γκρίνια της αντιπολίτευσης. Οι πολίτες απαιτούν συνένωση δυνάμεων μπροστά στα μεγάλα. Το «πολιτικό εμβόλιο» λέγεται αξιοπιστία. Το «οικονομικό εμβόλιο» είναι η στήριξη εκείνων που η πανδημία έχει πολλαπλώς πλήξει περισσότερο. Εάν αυτοί σταθούν ξανά στα πόδια τους θα σταθεί και η οικονομία και η κοινωνία. Η κυβέρνηση το κάνει πράξη. Με επιπλέον γενναία μέτρα ύψους 7,2δις ευρώ για το 2021 και με την αξιοποίηση των 32δις ευρώ του ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάκαμψης. Οι προκλήσεις αντιμετωπίζονται. Ο ορίζοντας ανοίγει. Το μέλλον φαίνεται πιο αισιόδοξο.
– Η ΝΔ στις μετρήσεις διατηρεί τη διαφορά της από τον ΣΥΡΙΖΑ όμως στα ποιοτικά χαρακτηριστικά φαίνεται υποχώρηση της κυβερνώσας παράταξης. Πώς πρέπει να αντιμετωπίσει την κατάσταση ο πρωθυπουργός; Θα του προτείνατε ανασχηματισμό ή μήπως πρόωρες εκλογές μέσα στο 2021, προτού γιγαντωθούν τα οικονομικά προβλήματα και προκληθεί νέα οικονομική κρίση;
Η χρονιά που πέρασε ήταν δύσκολη για όλους. Και για την κυβέρνηση. Η πανδημία και ο παγκόσμιος, οικονομικός της αντίκτυπος, η τουρκική επιθετικότητα, το μεταναστευτικό παραμένουν τεράστιες προκλήσεις. Ωστόσο, η Κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη πέτυχε αυτό που χαρακτηρίζω «θετικό πολιτικό παράδοξο». Αντί όπως συνήθως συμβαίνει σε κρίσεις και μάλιστα μεγάλης εμβέλειας, να φθαρεί, τελικά είδε την αξιοπιστία και την αποδοχή της από τους πολίτες να ενισχύονται. Δεδομένων των συνθηκών η φθορά είναι ελάχιστη. Ο αρχηγός μιας ομάδας που νικάει, και μάλιστα σε τέτοια συγκυρία, ξέρει καλύτερα απ’ όλους τι πρέπει να κάνει και πότε.