Άρθρο ευρωβουλευτή ΝΔ Γ. Κουμουτσάκου στο περιοδικό “ΝΑΥΤΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ”
Η Ολοκληρωμένη Θαλάσσια Πολιτική είναι μια δυναμική πολιτική της ΕΕ με πολλές δυνατότητες και πολλά υποσχόμενες προοπτικές. Τα οφέλη που προκύπτουν από τον συντονισμό και τη συνέργια των σχετιζόμενων με τη θάλασσα, πολυάριθμων οικονομικών δραστηριοτήτων είναι προφανή, ιδιαίτερα για μια χώρα όπως η Ελλάδα.
Βασική επιδίωξη είναι η μεγιστοποίηση της βιώσιμης ανάπτυξης των ωκεανών και των θαλασσών, καθώς και η προώθηση της οικονομικής ανάπτυξης και της κοινωνικής συνοχής των παράκτιων, νησιωτικών και απόμακρων περιφερειών της ΕΕ, ως αποτέλεσμα της δημιουργίας συνεκτικών και συντονισμένων πολιτικών.
Από την νέα αυτή πολιτική δεν ωφελούνται όμως μόνον τα παράκτια κράτη-μέλη. Ωφελείται το σύνολο της Ευρώπης και της ευρωπαϊκής οικονομίας, καθώς το πλέγμα των συνυφασμένων με τη θάλασσα οικονομικών δράσεων είναι ευρύτατο και ο αντίκτυπος τους είναι άμεσα αισθητός από το σύνολο της οικονομίας και από μεγάλα τμήματα του πληθυσμού.
Μην ξεχνάμε ότι η ΕΕ έχει 320.000 km ακτές και το ένα τρίτο των πολιτών της ζει κοντά σε αυτές, ενώ οι οικονομικές δραστηριότητες του ανθρώπου στη θάλασσα και τις ακτές παράγουν του 40% του ΑΕγχΠ της ΕΕ όπου σύμφωνα με τις εκτιμήσεις υπάρχουν ακόμη μεγάλες δυνατότητες ανάπτυξής τους.
Ποντοπόρος ναυτιλία και ναυτιλία μικρών αποστάσεων, αλιεία και ιχθυοκαλλιέργεια, ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και προστασία θαλάσσιου περιβάλλοντος, παράκτιος τουρισμός, ανάπτυξη νησιωτικών περιοχών. Ο καλύτερος και παραγωγικότερος συντονισμός όλου αυτού του πλέγματος δράσεων θα μεγιστοποιήσει τις δυνατότητες για βιώσιμη ανάπτυξη, απασχόληση και την καινοτομία.
Γι’ αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό να προωθήσουμε, όπως το προβλέπει η Ολοκληρωμένη Θαλάσσια Πολιτική (ΟΘΠ), την Ενιαία Θαλάσσια Διακυβέρνηση.
Θα γίνουν όλα αυτά με το περιορισμένο ποσό των 40 εκατομμυρίων ευρώ για τα επόμενα δύο χρόνια που προβλέπει ο πρώτος αυτός Χρηματοδοτικός Κανονισμός; Προφανώς όχι.
Αλλά εδώ πρόκειται για μια νέα πολιτική που είναι στα πρώτα βήματα της εφαρμογής της. Και γνωρίζουμε όλοι καλά ότι ακόμα και τα πιο μακρινά ταξίδια αρχίζουν από το πρώτο βήμα. Αυτό που είναι απαραίτητο για την επιτυχία του ταξιδιού είναι το πρώτο αυτό βήμα να είναι στέρεο και αποφασιστικό. Να γίνεται με πίστη και αισιοδοξία για την επιτυχία του τελικού σκοπού.
Αυτήν την πίστη, την αποφασιστικότητα και τον δυναμισμό αντανακλά με επιτυχία ο Κανονισμός που ενέκρινε ομόφωνα σχεδόν η Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Στρασβούργο. Όσο για το μέλλον είναι σημαντικό ότι στο κείμενο υπογραμμίζεται ότι η Ολοκληρωμένη Θαλάσσια Πολιτική πρέπει να συμπεριληφθεί στις Δημοσιονομικές Προοπτικές 2014-2021 προκειμένου να έχει συνέχεια και στέρεα προοπτική.
Χρειάστηκαν πολύμηνες συζητήσεις, πολύπλοκες διαπραγματεύσεις και μεγάλη επιμονή για να διασφαλιστεί η απρόσκοπτη συνέχιση της χρηματοδότησης των δράσεων της Ολοκληρωμένης Θαλάσσιας Πολιτικής και να τεθούν νέοι – με ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την Ελλάδα – επιχειρησιακοί στόχοι με σαφείς όρους και προϋποθέσεις για την υλοποίησή τους.
Στους στόχους αυτούς περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων:
•Η προώθηση της κατάρτισης, της εκπαίδευσης και των δυνατοτήτων σταδιοδρομίας στα ναυτικά επαγγέλματα.
•Η προώθηση της ανάπτυξης και προώθησης μιας στρατηγικής παράκτιου, θαλάσσιου και νησιωτικού τουρισμού.
•Η προστασία και βιώσιμη χρήση των θαλασσίων και παρακτίων πόρων και ο καθορισμός των ορίων της αειφορίας της ανθρώπινης δραστηριότητας που έχει αντίκτυπο στο θαλάσσιο περιβάλλον.
•Η προώθηση της ανάπτυξης των πράσινων τεχνολογιών, των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στο θαλάσσιο περιβάλλον, της πράσινης ναυτιλίας και της ναυτιλίας μικρών αποστάσεων.
•Η ενίσχυση της διεθνούς θαλάσσιας διακυβέρνησης στη βάση της αρχής του κράτους δικαίου και της διεθνούς συμμετοχής στη Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας.•
•Η ανάπτυξη και εφαρμογή μιας ολοκληρωμένης διακυβέρνησης των θαλάσσιων και παράκτιων υποθέσεων.
•Η ανάπτυξη διατομεακών εργαλείων με σκοπό να αναπτυχθούν συνέργειες και να στηριχθούν οι συνδεόμενες με τις θάλασσες και τις ακτές πολιτικές.
•Η εφαρμογή ολοκληρωμένων στρατηγικών για τις θαλάσσιες λεκάνες.
Ξεχωριστή σημασία για την Ελλάδα έχει η διεθνής πτυχή της Ολοκληρωμένης Θαλάσσιας Πολιτικής και η προβλεπόμενη στο πλαίσιο της, συνεργασία με τις τρίτες χώρες. Από το κείμενο προκύπτει ότι η συνεργασία αυτή θα είναι πραγματικά αποδοτική όταν στηρίζεται στο σεβασμό του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας και τις σχετικές διεθνείς Συνθήκες, πρωτίστως δε στη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας, η οποία άλλωστε αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του κοινοτικού κεκτημένου. Είναι σημαντικό ότι σε αυτό το νομοθετικό – και όχι απλώς πολιτικό – κείμενο καταγράφεται με κρυστάλλινη σαφήνεια η ανάγκη σεβασμού του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας.
Πιστεύω ότι το αποτέλεσμα αυτής της προσπάθειας είναι πολύ ικανοποιητικό. Το επιβεβαιώνει άλλωστε η μεγάλη πλειοψηφία – σχεδόν ομοφωνία – που επιτεύχθηκε κατά την ψήφισή του από την Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου με 541 ψήφους υπέρ, 33 κατά και 14 αποχές. Είναι πεποίθησή μου ότι οι προοπτικές της ΟΘΠ είναι πραγματικά ελπιδοφόρες και δίνουν πολλές δυνατότητες αξιοποίησης, ειδικά σε μια θαλασσινή ευρωπαϊκή χώρα όπως η Ελλάδα.
Μια τελική διαπίστωση: Η πρόκληση για αποτελεσματική αξιοποίηση της ΟΘΠ από την χώρα μας, έρχεται να προστεθεί στις πολλές άλλες προκλήσεις – αναμφισβήτητα πολύ μεγαλύτερης κλίμακας – που επιβάλλουν την άμεση επανασύσταση του Υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας.