Συνέντευξη στην εφημερίδα των Συντακτών και τον δημοσιογράφο Γιάννη Μπασκάκη.
Τελικά έχουμε ένα «άτυπο τέταρτο μνημόνιο» όπως υποστηρίζει η Νέα Δημοκρατία ή στις 20 Αυγούστου λήγει το τρίτο και τελευταίο πρόγραμμα διάσωσης της Ελλάδας, όπως δήλωσε προ ημερών στη γερμανική Süddeutsche Zeitung ο κ. Μητσοτάκης;
Το τρίτο μνημόνιο, έως ένα ακόμα από τα προγράμματα διάσωσης, όπως ακριβώς τα ξέραμε, τελειώνει.Η έξοδος όμως αυτή δεν είναι επιστροφή στην ελευθερία. Είναι είσοδος σε ένα νέο, αυστηρά φρουρούμενο περιφραγμένο οικονομικό περιβάλλον. Επιτηρούμενο με τριμηνιαίες επιθεωρήσεις των “θεσμών” και περικυκλωμένο από “ηλεκτροφόρα” δημοσιονομικά μέτρα 5 δισεκατομμυρίων ευρώ. Με κυβερνητική δέσμευση για συρρίκνωση συντάξεων και για μείωση του αφορολόγητου, δηλαδή για νέα περικοπή εισοδημάτων και για αύξηση φορολογίας. Αυτό δεν συνιστά “καθαρή” έξοδο, όπως χωρίς αιδώ αλλά και χωρίς πειθώ προπαγανδίζει η κυβέρνηση. Συνιστά είσοδο σε νέο στάδιο ασφυκτικού ελέγχου και δημοσιονομικού περιορισμού. Εμείς το ονομάζουμε ιδιότυπο “4ο Μνημόνιο”. Η κυβέρνηση “καθαρή έξοδο”. Ο ελληνικός λαός γνωρίζει ποιός λέει αλήθεια. Άλλωστε το παρελθόν του καθενός, κρίνει την αξιοπιστία του. Αλήθεια, έχει φυλάξει ο κ. Τσίπρας κάποιο αντίγραφο εκείνου του νόμου που θα έφερνε και θα καταργούσε τα μνημόνια με ένα άρθρο; Θα έχει τεράστια συλλεκτική αξία ως το μεγαλύτερο πολιτικό ψέμα της μεταπολίτευσης. Θα έπρεπε το επιδείξει στον ελληνικό λαό στις 20 Αυγούστου.
Η Νέα Δημοκρατία θεωρεί τη συμφωνία των Πρεσπών «εθνικά οδυνηρή», αλλά από την άλλη δηλώνει ότι δεν θα επιχειρήσει να την ακυρώσει εφόσον έχει κυρωθεί από τη Βουλή. Εάν τη βλέπετε περίπου ως «εθνικό έγκλημα» δεν θα είστε τότε «συνεργοί» σε αυτό;
Έχουμε χαρακτηρίσει τη συμφωνία των Πρεσπών ως έναν εθνικά επιζήμιο συμβιβασμό. Πιστεύουμε ότι ο συνδυασμός του ονόματος “Βόρεια Μακεδονία” με τη “μακεδονική” γλώσσα και ταυτότητα, διαμορφώνει προϋποθέσεις και συνθήκες “θερμοκηπίου” για την καλλιέργεια, ανάπτυξη, άνθιση και καρποφορία ενός “Μεταπρεσπικού” εθνικισμού και αλυτρωτισμού σε βάρος μας. Σε βάρος της Μακεδονίας. Αυτή είναι η μεγάλη μας ανησυχία, η θέση και πεποίθησή μας. Κάναμε ό,τι μπορούσαμε στο πλαίσιο της δημοκρατικής και θεσμικής λειτουργίας να αποτρέψουμε αυτήν την αρνητική εξέλιξη. Όμως, η μεγαλειώδης στον φτηνό κυνισμό της, κυβίστηση των ΑΝ.ΕΛΛ. δεν το επέτρεψε. Εάν τώρα και παρά τη δική μας σταθερή άρνηση, η Συμφωνία αυτή κυρωθεί από τη Βουλή και εάν εν τω μεταξύ έχουν παραχθεί συγκεκριμένα μείζονα αποτελέσματα και τετελεσμένα, όπως το δημοψήφισμα, η αλλαγή Συντάγματος, η ένταξη των Σκοπίων στο ΝΑΤΟ, αντιλαμβάνεστε ότι η χώρα θα έχει δεσμευθεί διμερώς και διεθνώς, πολιτικά και νομικά. Αυτό είπε ο Κ. Μητσοτάκης.
Η Νέα Δημοκρατία κατηγορεί την κυβέρνηση ότι θεωρεί συλλήβδην ακροδεξιούς όσους συμμετέχουν στα συλλαλητήρια για το Μακεδονικό. Εσείς σε παρόμοια εκδήλωση έχετε προσωπικά υποστεί τη βία ακραίων στοιχείων που διατείνονται ότι δρουν στο όνομα του έθνους, ενώ πρόσφατα είδαμε και την επίθεση στον δήμαρχο Θεσσαλονίκης Γ. Μπουτάρη. Είναι τελικά υπαρκτό ή όχι το ζήτημα;
Τρεις επισημάνσεις.
Πρώτη: Η πάνδημη εναντίωση στη Συμφωνία των Πρεσπών με κανέναν τρόπο δεν είναι ακροδεξιά.
Δεύτερη: Η κυβέρνηση επιχειρεί να βαφτίσει όλους τους πατριώτες ως ακροδεξιούς εθνικιστές. Αυτό δεν είναι μόνον απολύτως απαράδεκτο. Είναι και μεγάλο στρατηγικό πολιτικό λάθος. Αφενός, διχάζει τους Έλληνες την ώρα που απαιτείται η μεγαλύτερη δυνατή ενότητα του έθνους. Αφετέρου, χαρίζει τον πατριωτισμό στα πολιτικά άκρα και στον τυφλό εθνικισμό τους.
Τρίτον: Ο ΣΥΡΙΖΑ συγκυβερνά σχεδόν πέντε χρόνια με την πιο εξουσιολαγνική και λαϊκίστικη ακροδεξιά που κάθισε ποτέ επί τόσο χρόνο σε καρέκλες εξουσίας. Ας προσέχει λοιπόν τι λέει.
Δεν μπορώ εδώ παρά να σχολιάσω και μια πρόσφατη δήλωση του κ. Κοτζιά που μίλησε για “υπερπατριώτες που τελικά είναι προσκυνημένοι”. Αλήθεια, σε ποιούς αναφέρεται; Δεν έχει ακόμα καταλάβει ότι συγκυβερνά ακριβώς με εκείνους που αποκαλεί “προσκυνημένους υπερπατριώτες” ; Αν δεν το έχει καταλάβει, μπορούμε να τον βοηθήσουμε. Καθόντουσαν ακριβώς δίπλα του στην πρόσφατη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ.
Η κυβέρνηση σας εγκαλεί ότι ταυτίζεστε στην επιχειρηματολογία με την αντιπολίτευση στην ΠΓΔΜ. Μπορεί πάντως οι αντιπολιτεύσεις στις δύο χώρες να θεωρούν τη συμφωνία εθνικά επιζήμια και να έχουν και οι δύο δίκιο;
Τη θέση μας για τη Συμφωνία των Πρεσπών σας την ανέφερα. Τη θεωρούμε αυτήν τη συμφωνία εθνικά επιζήμια, θερμοκήπιο αλυτρωτισμού. Αυτή είναι η δική μας θέση. Δεν μας απασχολεί τι ισχυρίζονται οι εθνικιστές του VMRO. Είναι απολύτως ατυχής, κενός περιεχομένου, για να μην πω βλακώδης ο επιχειρούμενος από ορισμένους συσχετισμός των δύο αντιπολιτεύσεων. Αυτά είναι επιχειρήματα για τα πανηγύρια. Κρίμα που λέγονται από επίσημα χείλη.
Διπλωματικός στόχος της Ελλάδας πρέπει να είναι η στήριξη και η επιβίωση της ΠΓΔΜ ή πρέπει να την αντιμετωπίζουμε ως ένα αγκάθι στα βόρεια σύνορά μας;
Η Ελλάδα διαχρονικά και ανεξαρτήτως κομμάτων που κυβέρνησαν, επιδιώκει σταθερότητα, ειρήνη και συνεργασία στα Βαλκάνια. Για αυτόν το λόγο άλλωστε στηρίζουμε την ευρωπαϊκή και ευρωατλαντική προοπτική όλων των γειτόνων μας. Αυτός είναι και παραμένει ο στρατηγικός μας στόχος. Ακριβώς επειδή είναι σύμφωνος με τα συμφέροντά μας. Δεν θέλουμε μια Βαλκανική που θα χορεύει στο χορό των παλαιών εθνικιστικών δαιμόνων της, που έφεραν σύγκρουση, καταστροφή και θάνατο. Όμως αυτό δεν σημαίνει ότι κάθε λύση εκκρεμών ζητημάτων είναι και καλή ή αποδεκτή λύση. Στα Βαλκάνια μια κακή λύση μπορεί να γίνει τελικά το “κλειδί” που αργά ή γρήγορα ξεκλειδώνει το χρονοντούλαπο των βαλκανικών φαντασμάτων και δαιμόνων.
Δηλώνετε ανήσυχοι και για τις διαπραγματεύσεις με την Αλβανία. Αντιπολίτευση σε όλα τα ζητήματα εξωτερικής πολιτικής λοιπόν;
Δεν κάνουμε, ούτε κάναμε ποτέ αντιπολίτευση για την αντιπολίτευση. Ειδικά στα ζητήματα της εξωτερικής πολιτικής της χώρας. Δείτε τον πρόσφατο χειρισμό μας στο σοβαρό ζήτημα των απελάσεων των Ρώσων διπλωματών. Όσο για το θέμα της συμφωνίας για την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών με την Αλβανία, ναι ανησυχούμε και μάλιστα πολύ. Γιατί σήμερα ο κ.Κοτζιάς διαπραγματεύεται μια νέα συμφωνία με εκείνους ακριβώς – δηλαδή τους κκ Ράμα και Μπουσάτι – που τίναξαν κυριολεκτικά στον αέρα την αντίστοιχη ελληνο-αλβανική συμφωνία-υπόδειγμα που είχαμε επιτύχει το 2009. Και ήταν υπόδειγμα εκείνη η συμφωνία γιατί υιοθετούσε πλήρως τις σχετικές προβλέψεις του Δικαίου της Θάλασσας όπως τις αντιλαμβάνεται η χώρα μας. Αυτά τότε. Το 2009. Τι γίνεται και τι θα γίνει, σήμερα ουδείς γνωρίζει. Καταλαβαίνετε ότι το τι θα προβλέπει αυτή η συμφωνία θα είναι και προηγούμενο και για το θέμα της υφαλοκρηπίδας στο Αιγαίο. Για αυτό και είμαστε σε εγρήγορση για το πως διαπραγματεύεται αυτή η Κυβέρνηση που, όπως κάνει πάντα, κρατάει πολίτες και πολιτικές δυνάμεις στο σκοτάδι.
Mε την Τουρκία πως πιστεύετε ότι θα πορευθούν οι σχέσεις μας;
Μετά την νίκη του Ερντογάν στις εκλογές, η ρητορική της πρόκλησης έχει κάπως υποχωρήσει. Το ίδιο και οι ενέργειες έντασης. Όμως μην κάνουμε εσφαλμένες εκτιμήσεις στη βάση εντυπώσεων. Η τουρκική πολιτική της αμφισβήτησης του καθεστώτος στο Αιγαίο, στην Ανατολική Μεσόγειο και την Κύπρο είναι πάντα παρούσα. Το κρίσιμο διάστημα άλλωστε θα ξεκινήσει από τον Σεπτέμβριο μαζί με τις έρευνες στο οικόπεδο 10 της κυπριακής ΑΟΖ.
Αισιοδοξείτε για την υπόθεση των δύο στρατιωτικών μας;
Πιστεύω ότι στη δραματική αυτή υπόθεση της επί 5 μήνες συνεχιζόμενης φυλάκισης των δύο στρατιωτικών μας, η Άγκυρα ασκεί μια απολύτως απαράδεκτη “διπλωματία της ομηρίας”. Επιδιώκει δηλαδή ανταλλάγματα σε ζητήματα εξωτερικής, πολιτικής βάζοντας στο τραπέζι την παράταση της φυλάκισης ανθρώπων που δεν τους έχει καν απαγγελθεί κατηγορία. Το έχει ξανακάνει άλλωστε με υπηκόους άλλων χωρών. Πιστεύω ότι η υπόθεση θα λήξει αλλά δεν είμαι πολύ αισιόδοξος για το χρόνο που θα απαιτηθεί. Εμείς πρέπει να συνεχίσουμε να θέτουμε το ζήτημα αποφασιστικά και επίμονα. Τόσο διμερώς, όσο και σε όποιο διεθνές forum κριθεί σκόπιμο.