Η πειρατεία αποτελεί σοβαρή διεθνή απειλή για την περιφερειακή ασφάλεια, τη ναυτιλία, το διεθνές εμπόριο και κατ’ επέκταση τη διεθνή οικονομία, την περιφερειακή σταθερότητα και πάνω απ’ όλα για την ίδια τη ζωή και την ασφάλεια των ναυτικών. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία ελέγχει το 41% του παγκόσμιου εμπορικού στόλου, καλείται να διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στην αντιμετώπιση αυτής της μάστιγας.
Η ανάγκη διαμόρφωσης μιας αποτελεσματικής ευρωπαϊκής πολιτικής κατά της πειρατείας, καθώς και η ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης και της ευρωπαϊκής ηγεσίας γι’ αυτό το σοβαρό πρόβλημα ήταν το έναυσμα για την οργάνωση δημόσιας συζήτησης με θέμα “Η απειλή της πειρατείας: Σύγχρονες προκλήσεις- Πιθανές λύσεις”. Την σχετική πρωτοβουλία ανέλαβε ο ευρωβουλευτής ΝΔ κ. Γ. Κουμουτσάκος σε συνεργασία με τον Ολλανδό ευρωβουλευτή κ. P. van Dalen.
Τρία ήταν τα βασικά επιχειρησιακά συμπεράσματα που αναδείχθηκαν από την συζήτηση:
•Είναι απαραίτητο να εντοπίζεται και να παρακολουθείται η ροή των χρημάτων που δίνονται ως λύτρα στους πειρατές.
•Απαιτείται να καλυφθούν εκείνα τα νομικά κενά που δεν επιτρέπουν την ουσιαστική αντιμετώπιση της πειρατείας.
•Χρειάζεται ενίσχυση των μέτρων προστασίας πλοίων, πληρώματος και εμπορευμάτων ακόμα και με πρόσθετο ένοπλο προσωπικό.
Ο κ. Γ.Κουμουτσάκος, ανοίγοντας τις εργασίες του συνεδρίου, ανέφερε:
“Πριν από κάποια χρόνια κανείς δε θα μπορούσε να προβλέψει την ταχύτητα της εξέλιξης, εξάπλωσης και κλιμάκωσης του φαινομένου της πειρατείας σε μια θαλάσσια περιοχή υψηλής στρατηγικής σημασίας για το διεθνές εμπόριο, που ξεκινά ανοικτά της Σομαλίας στον κόλπο του Αντεν ως την Αραβική Θάλασσα και σε απομακρυσμένα σημεία του Ινδικού Ωκεανού. Μέσω αυτής διακινείται το 20% και πλέον του παγκόσμιου εμπορίου και το 12-15% του αργού πετρελαίου.
Αυτή τη στιγμή εκατοντάδες ναυτικοί με οικογένειες, παιδιά, συγγενείς, φίλους και όνειρα ζουν μέσα σε μια συνεχή αγωνία μη γνωρίζοντας πότε και εάν θα απελευθερωθούν, εάν θα ζήσουν ή θα πεθάνουν. Τώρα είναι η στιγμή να δράσουμε αποφασιστικά”.
Εκπροσωπώντας την Προεδρία της ΕΕ, η Πολωνή Υπουργός για τις Θαλάσσιες Υποθέσεις κ. A. Wypych-Namiotko επιβεβαίωσε την ανησυχητική άνοδο των κρουσμάτων πειρατείας, αναφέροντας συγκεκριμένα ότι μόνο τον τελευταίο χρόνο έχει παρατηρηθεί αύξηση κατά 27%, ενώ στο θέμα της χρήσης ένοπλων φρουρών υπογράμμισε ότι δεν συνιστάται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Από την πλευρά του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (IMO), ο κ. C. Trelawny επεσήμανε ότι οι πραγματικές αιτίες και η λύση του προβλήματος της πειρατείας βρίσκεται λιγότερο στη θάλασσα και περισσότερο στο έδαφος της Σομαλίας. “Χρειάζεται ισχυρή πολιτική βούληση από την πλευρά της διεθνούς κοινότητας προκειμένου να αντιμετωπίσουμε τις σκληρές οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες, εγκαθιδρύοντας σταθερές πολιτικές δομές, κράτος δικαίου και έναν εναλλακτικό τρόπο οικονομικής επιβίωσης βασισμένο π.χ. στις ιχθυοκαλλιέργειες, την γεωργία, το θαλάσσιο εμπόριο”.
Ο κ. D. Lenoir, από την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης, εστίασε στις προσπάθειες που καταβάλλει η Ευρωπαϊκή Ένωση για την επιτυχέστερη αποτροπή της πειρατείας οι οποίες, όπως ανέφερε, θα πρέπει να λειτουργήσουν αποτρεπτικά, κάνοντας δυσβάσταχτες για τους πειρατές τη σχέση κινδύνου-κέρδους δεδομένου ότι ως τώρα η πειρατεία είναι μια επιχείρηση υψηλού κέρδους και χαμηλού ρίσκου. Όπως μάλιστα επεσήμανε ο Υποναύαρχος C. Canova, από την Επιχείρηση ATALANTA, τα λύτρα που ζητούν οι πειρατές παρουσιάζουν θεαματική άνοδο, ενώ αυτή η τάση αναμένεται να συνεχιστεί.
Ο Πρόεδρος της Ένωσης Ευρωπαίων Εφοπλιστών (ECSA), κ. M. van Overklift, αναφέρθηκε εκτενώς στο ζήτημα της παρουσίας είτε στρατιωτικού πιστοποιημένου προσωπικού είτε ιδιωτών ένοπλων φρουρών στα πλοία για την ασφάλειά τους, ενώ ζήτησε τη δημιουργία μιας ευρωπαϊκής ομάδας κρούσης.
Κλείνοντας, ο Αντιπρόεδρος της Επιτροπής Μεταφορών και Τουρισμού του ΕΚ, κ. P. van Dalen, σημείωσε ότι πρέπει πλέον να περάσουμε από τα λόγια στα έργα, εντείνοντας τις προσπάθειες εντοπισμού και κατάσχεσης των λύτρων από τις πειρατικές επιθέσεις καθώς, όπως είπε, υπάρχουν σαφείς ενδείξεις ότι τα χρήματα αυτά κατατίθενται σε τραπεζικούς λογαριασμούς ακόμα και στην Ευρώπη. Με αυτόν τον τρόπο, η πειρατεία δεν θα αποτελεί πλέον ελκυστική και επικερδή επιχείρηση για τους πειρατές της Σομαλίας.