Επίκαιρη ερώτηση
Προς: τον Υπουργό Εξωτερικών κ. Νίκο Κοτζιά
Θέμα: Αντιμετώπιση των διεθνών πτυχών του μεταναστευτικού προβλήματος
Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία της Ελληνικής Αστυνομίας, μόνον σε μια ημέρα και συγκεκριμένα μεταξύ 14ης και 15ης Απριλίου, διέσχισαν παράνομα τα χερσαία και θαλάσσια σύνορα της χώρας και συνελήφθησαν από τις αρμόδιες αρχές 777 μετανάστες. Από αυτούς οι 450, δηλαδή το 58%, είναι υπήκοοι Συρίας.
Η εικόνα αυτή μιας μόνον ημέρας επιβεβαιώνει το μέγεθος του συνεχώς διογκούμενου προβλήματος που αντιμετωπίζει η Ελλάδα, ως χώρα-σύνορο της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην εξαιρετικά ασταθή και πλήρη προβλημάτων οικονομικών, κοινωνικών, διπλωματικών και ασφάλειας, περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Αναδεικνύει την ιδιαίτερα σοβαρή διεθνή διάσταση του προβλήματος.
Η πρόβλεψη είναι ότι η αύξηση των μεταναστευτικών ροών προς την Ευρώπη και ειδικά προς τα πιο ευάλωτα –λόγω της γεωγραφικής τους θέσης- κράτη μέλη της ΕΕ, στην κορυφή των οποίων βρίσκεται η χώρα μας μαζί με την Ιταλία, θα προσλάβει δραματικές διαστάσεις.
Αυτό επιβεβαίωσε και ο Επίτροπος Μετανάστευσης, Εσωτερικών Υποθέσεων και Ιθαγένειας, ο οποίος, απευθυνόμενος στα μέλη της αρμόδιας επιτροπής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου(14.04.2015), υπογράμμισε ότι «θα πρέπει να προετοιμαστούμε για μια δύσκολη μεταναστευτική χρονιά».
Επίσης, ο αρμόδιος Επίτροπος επεσήμανε την αναγκαιότητα πρόσθετων δράσεων (πέραν των εν εξελίξει υλοποιούμενων υπό την Ομάδα Δράσης για την Μεσόγειο/Task Force for the Mediterranean), καθώς και μιας συνολικής προσέγγισης για την αντιμετώπιση των μεταναστευτικών προκλήσεων (Ευρωπαϊκή Ατζέντα για τη Μετανάστευση). Σημείωσε, ακόμη, ότι «τα πρόσφατα επεισόδια στη Μεσόγειο, με χιλιάδες μετανάστες κυρίως από τη Λιβύη και την Τουρκία προς την Ιταλία και την Ελλάδα, μας υπενθυμίζουν ότι θα πρέπει να συνεργαστούμε με ουσιαστικό τρόπο με τρίτες χώρες».
Σε ό,τι αφορά ειδικότερα στην Τουρκία, που εκ της γεωγραφικής θέσεώς της έχει βαρύνοντα ρόλο και μεγάλη ευθύνη για τον έλεγχο των μεταναστευτικών ροών προς την Ευρώπη μέσω της Ελλάδος, τονίζεται ότι:
α) το 2001 η Ελλάς και η Τουρκία υπέγραψαν πρωτόκολλο επανεισδοχής, κατ’ εφαρμογή προηγούμενης συμφωνίας για την καταπολέμηση του εγκλήματος, ιδιαίτερα της τρομοκρατίας, του οργανωμένου εγκλήματος, της παράνομης διακίνησης ναρκωτικών και της παράνομης μετανάστευσης,
β) το 2012 υπεγράφη Μνημόνιο Συνεννόησης μεταξύ της Frontex και της Τουρκίας,
γ) το 2013 υπεγράφη μεταξύ ΕΕ και Τουρκίας συμφωνία επανεισδοχής, η οποία τέθηκε σε ισχύ τον Οκτώβριο του 2014.
Η πλήρης και αποτελεσματική εφαρμογή της συμφωνίας ΕΕ-Τουρκίας, καθώς και των ισχυουσών υποχρεώσεων επανεισδοχής έναντι των επιμέρους κρατών μελών αποτελούν τμήμα των απαιτήσεων που περιλαμβάνονται στον οδικό χάρτη για τη εγκαθίδρυση ενός καθεστώτος εξαίρεσης θεωρήσεων με την Τουρκία. Ωστόσο, η Τουρκία εμφανίζεται τουλάχιστον απρόθυμη, και πάντως αναποτελεσματική, να τηρήσει τις υποχρεώσεις της έναντι της Ελλάδος και της ΕΕ.
δ) η Τουρκία έχει καταργήσει ή διευκολύνει τις θεωρήσεις εισόδου για μια σειρά από χώρες της Μέσης Ανατολής της Ασίας και της Βόρειας Αφρικής όπως για την Αίγυπτο, Ιορδανία, Λίβανο, Συρία, Ιράκ, Λιβύη, Τυνησία αλλά και των δυτικών Βαλκανίων και συγκεκριμένα για την Αλβανία.
Δεδομένων των ανωτέρω και ενόψει της αυξανόμενης έντασης του προβλήματος, ερωτάται ο κ. Υπουργός:
• Έχει ζητηθεί περαιτέρω ευρωπαϊκή συνδρομή (οικονομική-επιχειρησιακή) για τη διαχείριση της αυξανόμενης εισροής μεταναστών και της ασφάλειας των συνόρων;
• Δύναται να παρουσιάσει στοιχεία σχετικά με την υποβολή αιτημάτων επανεισδοχής των ελληνικών αρχών και την αποδοχή τους από τις τουρκικές αρχές; Σε ποιές ενέργειες προτίθενται να προβεί για την ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών και την αποτελεσματική εφαρμογή του Πρωτοκόλλου εκ μέρους της τουρκικής πλευράς;
• Επεξεργάζεται η κυβέρνηση ολοκληρωμένη πρόταση την οποία θα υποβάλει στο πλαίσιο της εν εξελίξει συζήτησης σε ευρωπαϊκό επίπεδο ενόψει της υιοθέτησης της Ευρωπαϊκής Ατζέντας για τη Μετανάστευση; Ποιές οι κατευθυντήριες γραμμές και οι βασικές θέσεις της;
• Εξετάζει το ενδεχόμενο να ενημερώσει επισήμως την ΕΕ και το ΝΑΤΟ για τους κινδύνους ασφαλείας που δημιουργεί για χώρες εταίρους και συμμάχους η ελαστική πολιτική θεωρήσεων που εφαρμόζει η Τουρκία προς ορισμένες τρίτες χώρες, ώστε οι ευρωατλαντικοί αυτοί θεσμοί να θέσουν με τη σειρά τους το ζήτημα στην τουρκική πλευρά;
Ο ερωτών Βουλευτής
Γεώργιος Σ. Κουμουτσάκος