Η αναβάθμιση της γεωπολιτικής θέσης της χώρας χάρη στην κομβική της θέση στις εμπορευματικές ροές από Ανατολή προς Δύση είναι το μεγάλο στοίχημα της Ελλάδας σύμφωνα με τον Γ. Κουμουτσάκο. Ο “ευρωβουλευτής της χρονιάς για το 2013” στον τομέα των μεταφορών, που έλαβε πριν από λίγες ημέρες το βραβείο ψηφιζόμενος από τους συναδέλφους του, εκτιμά ότι η Ελλάδα μπορεί να οικοδομήσει το νέο αναπτυξιακό της μοντέλο εξελισσόμενη από χώρα της ευρωπαϊκής περιφέρειας σε χώρα -πύλη του διεθνούς εμπορίου. Πιστεύει, επίσης, ότι η Ευρώπη πρέπει να ξεφύγει από τα στενά δεσμά της περιοριστικής οικονομικής πολιτικής και να βρει λύσεις στο Μεταναστευτικό ώστε να μην ξυπνήσουν οι σκοτεινές δυνάμεις της ευρωπαϊκής ιστορίας. Όσον αφορά δε την εσωτερική πολιτική σκηνή, χαρακτηρίζει αχρείαστη τη συζήτηση για το παρελθόν και αποκρουστική τη Χρυσή Αυγή αποκλείοντας κάθε κουβέντα περί συνεργασίας.
*
Ήσασταν για 17 χρόνια διπλωμάτης. Ως ευρωβουλευτής όμως αποφασίσατε να ασχοληθείτε με θέματα εκτός ειδικότητάς σας. Γιατί;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: “Επιτροπή Μεταφορών και Τουρισμού” λέγεται η Επιτροπή στην οποία επικεντρώνω μεγάλο μέρος της κοινοβουλευτικής μου δράσης. Καλύπτει τις δύο ατμομηχανές της ελληνικής οικονομίας: τη ναυτιλία και τον τουρισμό, που δίνουν στην χώρα μας ειδικό βάρος πέρα από τα ελληνικά σύνορα.
Αυτήν την αποστολή πρέπει να την υπηρετεί κανείς με τρόπο που να δίνει ακόμα μεγαλύτερη ευρωπαϊκή προστιθέμενη αξία στα δύο αυτά πολύτιμα κεφάλαιά μας.
Μεταφορές και ναυτιλία είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με τη βαρύτητα και την αξιοποίηση της γεωπολιτικής θέσης μιας χώρας. Αυτό σχετίζεται με την εξωτερική της πολιτική. Είναι άλλη μία πτυχή της. Άλλωστε, δεν εγκατέλειψα την εξωτερική πολιτική. Όντας Αντιπρόεδρος της Μικτής Κοινοβουλευτικής Επιτροπής ΕΕ-Τουρκίας και μέλος της αντίστοιχης με τα Σκόπια συνεχίζω να υποστηρίζω τις θεμελιώδεις ελληνικές προτεραιότητες και επιδιώξεις.
Στην Ελλάδα υπάρχει έντονο επενδυτικό ενδιαφέρον για τα δίκτυα μεταφορών, ιδιαίτερα σιδηροδρόμους και λιμάνια. Πώς μπορεί η Ελλάδα να βγει κερδισμένη σε ευρωπαϊκό πλαίσιο;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Μια ιδιαίτερης σημασίας γεωπολιτική μεταβολή συντελείται σταδιακά στη χώρα μας. Η Ελλάδα εξελίσσεται από χώρα της ευρωπαϊκής περιφέρειας σε χώρα-πύλη του διεθνούς εμπορίου. Είναι μια νέα δυνατότητα που της δίνει η κομβική της θέση πάνω στη διαδρομή των αυξανόμενων εμπορευματικών ροών από Ανατολή προς Δύση. Αυτήν τη στρατηγικού χαρακτήρα προσαρμογή του γεωπολιτικού μας ρόλου στα δεδομένα της παγκοσμιοποίησης ενίσχυσαν η επίσκεψη του Πρωθυπουργού στην Κίνα, καθώς βέβαια και η ιδιαίτερα στρατηγικής σημασίας συμφωνία για τον ΤΑP.
Είναι ευτυχής συγκυρία που αυτήν ακριβώς τη στιγμή η Ε.Ε. διαμορφώνει τη νέα πολιτική μεταφορικών δικτύων στην οποία η χώρα μας είναι πλήρως ενταγμένη. Το “Ελλάδα χώρα-πύλη και σταυροδρόμι” μπορεί να γίνει από επιθυμητή επιδίωξη, απτή πραγματικότητα.
Δεν είναι τυχαίο το αυξανόμενο ενδιαφέρον “διεθνών κολοσσών” όπως η Cosco, η Hewlett Packard και άλλες για τις δυνατότητες που προσφέρει η χώρα μας. Όμως, δεν αρκεί η πλεονεκτική γεωγραφική θέση. Πρέπει να γίνουμε ανταγωνιστικοί σε υποδομές μεταφορών και εφοδιαστικής αλυσίδας, καθώς και αποτελεσματικοί στις υπηρεσίες διαχείρισής τους. Πιστεύω ότι πάνω σε αυτά μπορούμε να οικοδομήσουμε ένα νέο αναπτυξιακό μοντέλο για τη χώρα.
Ήσασταν ευρωβουλευτής στη δυσκολότερη περίοδο της σύγχρονης ιστορίας της χώρας. Πώς χειριστήκατε τις καταστάσεις που συναντήσατε;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Ήταν “πέτρινα χρόνια.” Σε μια τετραετία η Ελλάδα είχε τρεις εκλογικές αναμετρήσεις και πέντε πρωθυπουργούς. Η ανεργία εκτοξεύθηκε. Η οικονομική ζωή έμεινε χωρίς πνοή και η βοήθεια από τους δανειστές, μας έγινε απαραίτητο οξυγόνο. Δεν είναι μια εύκολη κατάσταση. Αυτήν είχαμε καθήκον να αντιμετωπίσουμε με τις δικές μας δυνατότητες. Ωστόσο, εδώ και ένα χρόνο έχουμε γυρίσει σελίδα. Η εικόνα της χώρας έχει ριζικά βελτιωθεί. Είναι μια πολύτιμη αλλαγή που πρέπει να διαφυλάξουμε.
Την αποστολή στήριξης της πατρίδας την υπηρετεί κανείς όταν είναι συνεπής στο έργο που έχει αναλάβει. Όταν “αγκιστρώνει” το εθνικό συμφέρον σε ευρύτερες ευρωπαϊκές επιδιώξεις. Όταν διευρύνει συνεχώς τον κύκλο των ανθρώπων που ανεξαρτήτως κομματικής ένταξης μπορούν να στηρίξουν την Ελλάδα.
Η Ευρώπη βρίσκεται σε σταυροδρόμι. Η διαμάχη μεταξύ λιτότητας και ανάπτυξης δείχνει να καθηλώνει τις μεγάλες πρωτοβουλίες. Γιατί η Ευρώπη καθυστερεί;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Η Ευρώπη δε βρίσκεται απλώς σε σταυροδρόμι. Είναι αντιμέτωπη με το φάσμα της παρακμής. Ο ανταγωνισμός με τους νέους διεθνείς οικονομικούς γίγαντες είναι εξαιρετικά σκληρός. Αντιμετωπίζουμε ισχυρότατους ανταγωνιστές, πολύ λιγότερο δημοκρατικούς στο εσωτερικό τους, που όμως στη διεθνή “αγορά,” φέρονται ως φανατικοί φιλελεύθεροι.
Εκεί βρίσκεται για την Ευρώπη η τεράστια πρόκληση: Πώς θα γίνει παγκοσμίως ανταγωνιστική χωρίς να χάσει την ψυχή της. Δηλαδή, χωρίς να εγκαταλείψει την προσήλωση της στη δημοκρατία, στα ανθρώπινα και κοινωνικά δικαιώματα, σ’ ένα κράτος λειτουργικό και αποτελεσματικό, που παράλληλα προστατεύει τους πιο αδύνατους.
Πολύ δύσκολο να επιτευχθούν όλα αυτά στη σημερινή δυσμενέστατη συγκυρία. Δεν πρέπει να “πυροβολούμε” εύκολα την Ευρώπη. Πρέπει να την στηρίξουμε, ειδικά εμείς στην Ελλάδα. Στο τρικυμισμένο πέλαγος ουδείς έχει την πολυτέλεια να μένει σ’ένα απομονωμένο νησί στον ωκεανό. Πιστεύω ότι η Ευρώπη θα τα καταφέρει, έστω και δύσκολα.
Στις προσεχείς ευρωεκλογές, πολλοί φοβούνται τη ραγδαία άνοδο του ευρωσκεπτικισμού. Εσείς τη φοβάστε;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Είναι ένα ενδεχόμενο που με ανησυχεί πολύ. Κινδυνεύουμε στην πιο κρίσιμη στιγμή της ιστορίας της ΕΕ να δούμε στον κατ’εξοχήν δημοκρατικό ευρωπαϊκό θεσμό-στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο- εκπροσώπους ακραίων εθνικιστικών δυνάμεων με ιδεολογικές θέσεις βγαλμένες από το “έλος” των πιο σκοτεινών σελίδων της πρόσφατης ευρωπαϊκής ιστορίας.
Πιστεύω ότι υπάρχουν τέσσερις τρόποι αντιμετώπισης: Εφαρμογή χειροπιαστών μέτρων ανάπτυξης που θα φέρουν το ταχύτερο δουλειές στους πολίτες, ειδικά στους νέους. Αποτελεσματικότερη και πιο αλληλέγγυα διαχείριση του Μεταναστευτικού. Ξεκάθαρες θέσεις στήριξης του ευρωπαϊκού δημοκρατικού αξιακού συστήματος. Και βέβαια, μία ξεκάθαρη πολιτική για το σήμερα, και ένα σαφές όραμα για το αύριο της Ευρώπης.
Πώς θα γίνει αυτό;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Πρέπει να κινηθούμε τάχιστα προς μια Ευρώπη ομοσπονδιακής λογικής. Εάν κάποιοι δεν θέλουν ή δεν μπορούν, ας προχωρήσουν οι άλλοι, δηλαδή τα κράτη- μέλη της Ευρωζώνης. Ας σκεφθούμε με θάρρος ότι μια ρεαλιστική λύση μπορεί να είναι μία Ευρώπη “δύο στιβάδων:” αφενός της οικονομικής και πολιτικής ένωσης στην οποία η Ελλάδα, ως μέλος της Ευρωζώνης θα ανήκει, και αφ’ετέρου της ενιαίας ευρωπαϊκής αγοράς, όπως διαχρονικά θέλουν οι Βρετανοί και ορισμένοι άλλοι.
Σε περίπου έξι μήνες, η Ελλάδα αναλαμβάνει την εκ περιτροπής προεδρία της ΕΕ. Συμπίπτει μάλιστα με τις ευρωεκλογές. Ποιά περιθώρια έχει να αξιοποιήσει αυτή την ευκαιρία;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Η Ελλάδα αναλαμβάνει την προεδρία σε μια εξαιρετικά κρίσιμη στιγμή. Η συγκεκριμένη προεδρία έχει τρία ιδιαίτερα χαρακτηριστικά. Είναι η πρώτη φορά που πρωθυπουργός της Νέας Δημοκρατίας θα ασκήσει αυτά τα καθήκοντα. Επίσης, είναι η πρώτη φορά που η ελληνική προεδρία θα υλοποιηθεί από δικομματική κυβέρνηση. Επιπλέον, θα είναι μια “προεκλογική” προεδρία, καθώς θα προετοιμαζόμαστε πυρετωδώς για τις ευρωπαϊκές εκλογές του Μαΐου 2014. Αν και μετά τη Συνθήκη της Λισαβόνας, οι προεδρίες είναι κυρίως διαχειριστικές, τούτη θα έχει έντονο πολιτικό χρώμα. Ενόψει ευρωεκλογών, μείζονος σημασίας πολιτικά ζητήματα, όπως το μέλλον της Ευρώπης θα συζητηθούν ευρύτερα. Η Ελλάδα πρέπει να είναι ενεργά παρούσα. Είναι εξαιρετικά σημαντικό να αναπτύξει ουσιαστική επικοινωνία με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Αν αξιοποιήσουμε σωστά την προεδρία, μπορεί να μας βοηθήσει να ενισχύσουμε τη θέση μας στο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι.
Τελικά, για όλα φταίει ο Ανδρέας Παπανδρέου;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Τον Ιούνιο του 2012, οι πολίτες ζήτησαν ad hoc συνένωση δυνάμεων κατά της δεινής κρίσης που αντιμετωπίζουμε. Αυτήν την εθνική υποχρέωση ως Νέα Δημοκρατία την αναλαμβάνουμε πλήρως και με υπευθυνότητα, χωρίς όμως απώλεια μνήμης. Άλλωστε, η δεκαετία του ’80 δεν είναι τόσο μακριά. Ωστόσο αυτά δεν παύει να αφορούν το παρελθόν, και οι συζητήσεις για αυτό είναι αχρείαστες στις σημερινές έκτακτες συνθήκες.
Η Χρυσή Αυγή αυξάνει συνεχώς τα δημοσκοπικά της ποσοστά. Πώς το βλέπουν αυτό οι ξένοι συνομιλητές σας;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Το βλέπουν με μεγάλη ανησυχία. Δεν καταλαβαίνουν πώς η χώρα της δημοκρατίας, του πολιτισμού και του μέτρου εμφανίζεται τον 21ο αιώνα ως “θερμοκήπιο” πολιτικών μορφωμάτων που έρχονται από το πιο σκοτεινό χθες. Τους απαντώ ότι η ανάδυση τέτοιων δυνάμεων έχει δυναμική στην Ελλάδα, καθώς και σε ολόκληρη την Ευρώπη. Και ότι εφόσον ειλικρινά ανησυχούν θα πρέπει να δράσουν ώστε να επανεξεταστεί τάχιστα η οικονομική συνταγή της σκληρής, μονολιθικής περιοριστικής οικονομικής πολιτικής που εφαρμόζεται στην Ελλάδα και σε άλλα κράτη μέλη. Η πολιτική αυτή έχει φτάσει στα όριά της. Πιο κάτω, παραμονεύει η διάλυση της Ευρώπης.
Εσάς πώς σας φαίνεται η Χρυσή Αυγή;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Αποκρουστική.
Να συμπεράνω ότι δεν θα συνεργαζόσασταν…
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Ποτέ. Σε καμιά περίπτωση. Και για κανένα λόγο.