Άρθρο του ευρωβουλευτή ΝΔ Γ. Κουμουτσάκου στην εφημερίδα “ΤΟ ΒΗΜΑ”
Ζούμε σε δύσκολους καιρούς. Η διεθνής χρηματοπιστωτική κρίση διαπέρασε τους τοίχους των θορυβωδών χρηματιστηρίων. Βγαίνει στους δρόμους. «Μεταλλάσσεται»σταθερά σε ύφεση, δηλητηριάζοντας την πραγματική οικονομία. Κτυπάει την πόρτα μας.
Διάχυτος ο προβληματισμός και η ανασφάλεια. Δεν το νιώθουν μόνον οι εισοδηματικά ασθενέστεροι. Εχουν αρχίσει να το βιώνουν και εκείνοι που- αλαζονικά θεωρούσαν εαυτούς άτρωτους, μόνιμα προφυλαγμένους από τους ισχυρούς ανέμους μιας αχαλίνωτης παγκοσμιοποίησης. Ισως μάλιστα κυρίως αυτοί να είναι που καταλαμβάνονται από πανικό. Τον πανικό της ξαφνικής απώλειας μιας ευμάρειας«express». Ενός παραδείσου-«φούσκας» που πίστεψαν για μόνιμο.
Το αμερικανικό ιδεολόγημα της τελευταίας δεκαετίας, ο «συμπονετικός συντηρητισμός» (compassionate conservatism), καταρρέει ως οικονομικό, κοινωνικό και πολιτισμικό πρότυπο. Καταρρέει μαζί με τους άπληστους Lehman Βrothers. Απέρχεται γιατί δεν υπήρξε καθόλου, μα καθόλου, συμπονετικός. Αντίθετα, απεδείχθη ένας ασύδοτος καπιταλισμός των επιθετικών «hedge funds», των αδιαφανών «offshore», των αστρονομικών «bonuses». Της απαστράπτουσας ατομικής ματαιοδοξίας.
Η αλήθεια είναι ότι το μοντέλο αυτό «θάμπωσε» πολλούς και στην Ευρώπη. Εκείνοι που το υιοθέτησαν πλήρως αντιμετωπίζουν τώρα τα μεγαλύτερα προβλήματα. Μέσα στον πάταγο της ραγδαίας πτώσης ο καπιταλισμός-«καζίνο» στις ΗΠΑ, στην Ευρώπη, στην Ασία πνέει τα λοίσθια. Μετά την Υβρη, η Νέμεση…
Και τώρα τι;
Τώρα, Ευρώπη. Περισσότερη Ευρώπη. Ευρώπη; Γιατί;
Ο Daniel Vernet της εφημερίδας «Le Μonde» δίνει την απάντηση: «Η Ευρώπη διαθέτει μια ιδεολογική και πολιτική φαρέτρα που μέχρι πρότινος έμοιαζε ολίγον αναχρονιστική,αλλά που μπορεί να αποδειχθεί πολύ χρήσιμη σε περιόδους μεγάλων αναταραχών όπως αυτή πουδιανύουμε».
Απέναντι στην παγκόσμια κρίση η Ευρώπη μπορεί με συλλογική προσπάθεια και σκληρή δουλειά να αντιτάξει ένα νέο μοντέλο ανάπτυξης και να προστατεύσει, όσο περισσότερο γίνεται, τους πολίτες της από τις επιπτώσεις της ύφεσης. Ο Νικολά Σαρκοζί, μιλώντας και ως πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, έδωσε την εκκίνηση τον περασμένο Σεπτέμβριο στη Νέα Υόρκη.
Απευθυνόμενος στην κατάμεστη αίθουσα της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ ζήτησε το κτίσιμο ενός νέου καπιταλισμού. Ενός ρυθμιζόμενου καπιταλισμού όπου η οικονομική δραστηριότητα δεν θα εγκαταλείπεται στην κρίση των «dealers». Εκείνοι που θα θέτουν σε κίνδυνο τα χρήματα των καταθετών θα ελέγχονται, θα λογοδοτούν και, εάν απαιτηθεί, θα τιμωρούνται.
Η Ευρώπη που κινείται γρήγορα, που αναλαμβάνει πρωτοβουλίες και παίζει αποφασιστικά τον ρόλο της, επιστρέφει στο προσκήνιο. Γίνεται ελπίδα και καταφύγιο. Οχι μόνο για τους λαούς των 27 κρατώνμελών της. Οι δρόμοι του Ρέικιαβικ γεμίζουν με πολίτες που διαδηλώνουν και ζητούν την ένταξη της υπό πτώχευση Ισλανδίας στην ΕΕ προσβλέποντας να «δέσουν στο λιμάνι των Βρυξελλών».
Αναμφισβήτητα, η δύναμη της Ευρώπης, σε αυτούς τους χαλεπούς καιρούς, πηγάζει κυρίως από την ομάδα των χωρών της ευρωζώνης. Ομως σε ώρες κρίσης όλοι έχουν την ανάγκη όλων.
Η Ευρώπη οφείλει να συνεργαστεί στενά με την υπόλοιπη διεθνή κοινότητα, τις ΗΠΑ, που βρίσκονται μπροστά σε ένα νέο ξεκίνημα, τη Ρωσία, την Κίνα, την Ινδία, τη Βραζιλία, για να οικοδομηθεί ένα νέο διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα, που δεν θα εχθρεύεται την ελευθερία της αγοράς και της επιχειρηματικότητας, αλλά την ασυδοσία και την απληστία τους. Που θα προστατεύει τα νοικοκυριά, τους μικρομεσαίους, τους οικονομικά ασθενέστερους από την κερδοσκοπία, από την αισχροκέρδεια των επιτηδείων.
Ας μην υπάρξει όμως καμία παρανόηση. Αυτό δεν σημαίνει ότι λύση στη σημερινή κρίση μπορεί να δώσει η επιστροφή σε παλαιάς κοπής συνταγές του κρατισμού. Το εγχείρημα είναι αναμφισβήτητα δύσκολο. Ομως, εάν στις σημερινές αντίξοες συνθήκες η Ευρώπη καταφέρει να κερδίσει αυτό το στοίχημα- και έχει τις προϋποθέσεις να το κερδίσει-, θα μπορέσει να κερδίσει ξανά την εμπιστοσύνη των ευρωπαίων πολιτών. Να ανανεώσει την πίστη τους στην Ευρωπαϊκή Ιδέα.
